Απόφαση- Παρέμβαση του Συλλόγου Διδασκόντων του 1ου ΓΕΛ Ασπροπύργου: Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, η ζωντανή τάξη και ο πυρήνας της μαθησιακής διαδικασίας

Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, η ζωντανή τάξη και ο πυρήνας της μαθησιακής διαδικασίας

Η μαθησιακή διαδικασία στην τάξη αφορά στην κατανόηση και εμπέδωση νέων γνωστικών αντικειμένων και όχι μόνο επαναλήψεις των ήδη διδαχθέντων, στην κοινωνική ανάπτυξη των μαθητών μέσα από την άμβλυνση αντιθέσεων και διαφορετικών κοινωνικών συμπεριφορών και αντιλήψεων, στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και αποδοχής της διαφορετικότητας των ανθρώπων, στη δημιουργία κινήτρων για την κατάκτηση της γνώσης και όχι την αναμετάδοση πληροφοριών.

Το ζωντανό μάθημα που πραγματοποιείται στην τάξη και αφορά μαθητές της δωδεκάχρονης εκπαίδευσης δεν μπορεί να υποκατασταθεί από οποιαδήποτε μέθοδο εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Η μαθησιακή διαδικασία δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς τη ζωντανή αλληλεπίδραση μαθητή-διδάσκοντα, χωρίς να παρατηρούμε άμεσα τις εκφράσεις στα πρόσωπα των μαθητών μας, χωρίς άμεσες ερωτήσεις-απαντήσεις σε πραγματικό χρόνο, χωρίς να ξέρουμε αν οι μαθητές μας μπορούν να παρακολουθήσουν την ανάπτυξη του μαθήματος, πού χρειάζεται να επιμείνουμε, ή τι να επαναλάβουμε με διαφορετικό τρόπο. Η μαθησιακή διαδικασία δεν είναι «παράδοση – εξέταση» με κάποιες επεξηγήσεις και ερμηνείες από τον διδάσκοντα. Απαιτείται η κινητοποίηση των διανοητικών δυνάμεων των μαθητών, που προϋποθέτει ένα πρόσφορο κλίμα εμπιστοσύνης, καθώς και την αλληλεπίδραση μεταξύ των μαθητών. Πρέπει να είναι μία συλλογική και όχι μία μετωπική και προς μεμονωμένα άτομα διαδικασία. Επιπλέον, σε αρκετά γνωστικά αντικείμενα επιβάλλεται η εργαστηριακή παρουσίαση διαδικασιών ή η επίδειξη και η πραγματοποίηση πειραμάτων, τα οποία δεν αναμεταδίδονται με ηλεκτρονικά μέσα.

Επιπλέον, η ζωντανή τάξη που λειτουργεί μακριά απ’ τα βλέμματα τρίτων (άσχετων ή και σχετικών με τη σχολική πραγματικότητα) δημιουργεί τις προϋποθέσεις να αναπτυχθεί αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ των μαθητών και του διδάσκοντα, αλλά και μεταξύ των συμμαθητών. Αυτή η σχέση επιτρέπει την άδολη και ελεύθερη έκφραση των μαθητών, είτε αυτή αφορά ερωτήσεις και απαντήσεις επί του γνωστικού αντικειμένου του μαθήματος, είτε αυτή αφορά θέματα του σχολείου, της κοινωνικής πραγματικότητας, της σχέσης των μαθητών με τον διδάσκοντα ή της σχέσης των μαθητών μεταξύ τους.

Αυτός ο χαρακτήρας λειτουργίας της τάξης, που κατοχυρώνει την ελευθερία έκφρασης και τον αυθορμητισμό των συντελεστών της, δεν μπορεί να διατηρηθεί όταν οι μαθητές και οι διδάσκοντες νιώθουν ότι ενδέχεται να παρακολουθούνται από τρίτους που πιθανόν να μην έχουν σχέση με το σχολείο και τη λειτουργία του. Η συμπεριφορά όλων των μελών της μαθησιακής διαδικασίας αλλοιώνεται και μόνο απ’ το γεγονός ότι οι συμμετέχοντες στην τάξη γνωρίζουν ότι η διαδικασία καταγράφεται και τα δεδομένα υπόκεινται σε επεξεργασία, έστω και στατιστική, από τους υπεύθυνους του Υπουργείου Παιδείας. Άλλωστε η αναμετάδοση της διδασκαλίας εκθέτει τα προσωπικά δεδομένα όλων, χωρίς τη δυνατότητα ελέγχου αυτών ή με το ενδεχόμενο πιθανής κακόβουλης χρήσης τους. Προϋποθέτει τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων τα οποία δε διαθέτουν όλοι οι μαθητές ούτε τους παρέχονται, επομένως δημιουργείται ο κίνδυνος διεύρυνσης των ανισοτήτων ανάμεσά τους. Τέλος, το αποτέλεσμα της διδασκαλίας, εφόσον καταγράφεται και αποθηκεύεται, αποτελεί ένα «προϊόν» του οποίου την οποιαδήποτε χρήση δεν ελέγχουν οι «παραγωγοί» του. Ως εκ τούτου, προκύπτει σοβαρό πρόβλημα παραβίασης ευαίσθητων δεδομένων των εκπαιδευτικών και πολύ περισσότερο των ανήλικων μαθητών, χωρίς μάλιστα την συγκατάθεση των κηδεμόνων τους.  Το νομικό πλαίσιο (νόμος και Υπουργική Απόφαση) που ρυθμίζει την αναμετάδοση του μαθήματος απ’ την τάξη με ηλεκτρονικά μέσα  δεν αναφέρει πουθενά ότι υπάρχει η σύμφωνη γνώμη της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα όπως επιβάλλουν οι κείμενες διατάξεις για ζητήματα που αφορούν στην επεξεργασία των δεδομένων αυτών. Επιπλέον, η τοποθέτηση καμερών μέσα στα διδακτήρια απαγορεύεται, πόσο μάλλον μέσα στις τάξεις.

Συνεπώς, εμείς οι εκπαιδευτικοί του 1^ου ΓΕΛ Ασπροπύργου κρίνουμε ότι δεν μπορεί να συνυπάρχει μαθησιακή διαδικασία στην τάξη και ταυτόχρονη μετάδοσή της σε πραγματικό χρόνο, και ως εκ τούτου δεν θα προχωρήσουμε στην εφαρμογή της με ηλεκτρονικά μέσα.

Ασπρόπυργος, 29-5-2020

Απόφαση- Παρέμβαση του Συλλόγου Διδασκόντων του 1^ου ΓΕΛ Ασπροπύργου